فیلترهای هوا وسایلی برای جذب و حذف آلاینده های خطرناک مانند: رفع آلودگی در بخش های تجاری، صنعتی و بیمارستانی و محل های سکونت مورد استفاده قرار می گیرند
واحدهای پایانه‌ای
واحدهای پایانه‌ای ابزارهای کنترلی هستند که بین سیستم کانال‌کشی و سیستم توزیع هوای اتاق نصب می‌شوند. بر اساس نوع کاربرد به واحد حجم ثابت، حجم متغیر با و بدون فن گرمایش مجدد تقسیم می‌شوند. واحدهای پایانه‌ای متغیر که به عنوان پایانه تراتل نیز شهرت دارند در مواقعی که جریان هوا در فضا متغیر است به کار برده می‌شوند. در سیستم حجم متغیر حداقل جریان هوای خروجی کافی برای هماهنگی با هوای بیرون و نیاز کل هوای تهویه باید به درستی تعیین شود.
در این سیستم‌ها جریان هوای رفت توسط دمپر ورودی کنترل می‌شود. برای فضاهایی که نیازمند گرمایش هستند کویل گرمایش مجدد تعبیه می‌شود. با افت دما به زیر نقطه مورد نظر دمپر بسته شده و جریان هوا به فضا کاهش یافته و زمانی که به حداقل سطح مشخص رسید شیر کویل گرمایش مجدد باز می‌شود.
پایانه‌های حجم ثابت با اتصال به سیستم فن حجم ثابت چندین ناحیه را تحت پوشش قرار می‌دهد. برای پوشش دهی نواحی با بیشترین بار سرمایشی هوای رفت سرد شده و هوای انتقالی به نواحی دیگر توسط کویل‌های گرمایی نصب شده در نواحی منفرد گرم می‌شود. در صورت نیاز به منظور اطمینان از دمای فضا کنترل گرمایش مجدد انجام می‌شود.
واحد پایانه‌ای فن دار حجم ثابتی از هوا را برای فضا تامین می‌کند. همچنین در زمان‌هایی که سیستم اولیه خاموش است برای افزایش توزیع هوا در فضا یک کویل گرمایش مجدد می‌تواند برای حفظ دمای فضا به سیستم اضافه شود. فن با مکش هوا از پلنوم برگشت کمبود جریان هوای رفت را جبران می‌کند. زمانی که دما به زیر نقطه مورد نظر کاهش یابد دمپر هوای رفت بسته شده و فن هوای بیشتری را از پلنوم برگشت می‌کشد. طراحان باید توجه داشته باشند که برخی از مراجع استفاده از این واحدها را برای کاربردهای بیمارستانی به دلیل امکان شیوع آلاینده‌ها مجاز نمی‌دانند.
ترکیب هوا و کنترل هوای اشباع
بعد از ورود هوای بیرون به واحد هوارسان باید ترکیب هوا به درستی صورت گیرد به طوریکه تضمین شود جریان هوای بیرون و هوای برگشتی به طور مناسب ترکیب شده‌اند تا از برخورد دمای هوای زیر انجماد لایه‌بندی شده به تجهیزات بخش پایین دست اجتناب شود. دستیابی به ترکیب هوا با دمای یکپارچه تابعی از اختلاط فیزیکی و انتقال حرارت است. باکس‌های ترکیب هوای از پیش ساخته برای این منظور طراحی شده‌اند.
در شرایط جوی سخت و زمانی که درصد هوای خارجی به نسبت بالاست طراحان باید تنظیمات یا تجهیزات اضافی برای ترکیب هوا را مد نظر قرار دهند. دستگاه‌های مخصوص ترکیب هوا داده های مربوط به عملکرد ترکیب جریان هوا را به صورت کاتالوگ در اختیار طراحان قرار می‌دهند.
تعبیه پیش فیلتر ناخالصی با راندمان تقریبا ۳۰ درصد بر اساس روش Dust Spot در باکس ترکیب هوا و در بخش بالای کویل‌های گرمایی و سرمایی باعث جلوگیری از تجمع و انباشتگی گرد و غبار و ذرات درشت موجود در جریان هوا و در نتیجه مسدود شدن کویل‌ها و سایر تجهیزات می‌شود. عموما فیلترهای کارتریج و قابل تعویض به دلیل حفاظت کمتر نسبت به فیلترهای قابل شست و شوی و رول آپ بیشتر مورد توجه‌اند.
تمامی فیلترها باید مجهز به گیج اندازه‌گیری فشار نصب شده بر روی واحد هوارسان باشند تا با بیان اختلاف فشار استاتیکی زمان تعویض فیلتر مشخص شود. در ساختمان های مجهز به سیستم‌های کنترلی مرکزی DDC، EMCS یا BMS فشار فیلتر تحت نظارت بوده و در مواقع لازم سیستم اعلام خطر هشدارهای لازم را به ناظرین اعلام می‌کند.
سیستم‌های هوارسانی در بیمارستان‌ها
انباشتگی رطوبت در فیلترها، بست‌ها و سایر قسمت‌های سیستم تامین هوا عموما نتیجه تغییرات ترمودینامیکی به هوای اشباع است که در سیستم تغذیه رخ می‌دهد. وجود هوای اشباع یا نزدیک اشباع یک امر عادی در بین تمامی‌سیستم‌های توزیع و هوارسان در تمامی‌اوقات سال است. در صورتی که هوای اشباع به طور ناگهانی در معرض دمای پایین تر از دمای اشباع قرار گیرد منجر به تولید قطرات مایع می‌شود. انباشتگی مایع در سیستم‌های هوارسان و توزیع منجر به رشد میکروب‌ها و آسیب تجهیزات می‌شود.
برای مقابله با این مشکل بسیاری از طراحان از بالا بردن دمای هوای خروجی از کویل سرمایی تا دماهای بالاتر از دمای اشباع توسط نوعی گرمایش مجدد حمایت می‌کنند. همچین استفاده از فن مکش می تواند حرارت فن گرمایش مجدد را ایجاد کند.
تضعیف نویز واحد هوارسان
کنترل سطح نویز پس زمینه و حفظ حریم خصوصی اهمیت بسیاری در محیط‌های درمانی و بیمارستان‌ها دارد. سطوح بالای نویز برای فرایندهای درمانی به خصوص برای بیماران حساس و نوزادان زیان‌آور است. طراحی ضعیف سیستم‌های هوارسان منجر به انتقال سطوح نویز بسیار شدید از طریق تجهیزات تولید به وسیله کانال در فضاهای مسکونی می‌شود.
در خصوص هوارسان‌های دو جداره این مسئله اغلب یک نگرانی محسوب می‌شود زیرا جدار حلبی داخلی در برابر پراکنده شدن و تضعیف صدا مقاومت می‌کند و به انتقال آن از طریق کانال کمک می‌کند. اغلب طراحان به منظور تضعیف صدا از کانال با عایق صوتی صدا خفه‌کن‌های الکتریکی یا میراکننده‌های صوتی پیش ساخته استفاده می‌کنند. بسیاری از سازندگان کانال‌های دو جداره عایق صدا یا تضعیف کننده‌های فابریک با بدنه حلبی داخلی سوراخ دار و آستر پلاستیک یا فویل غیر قابل نفوذ را ارائه می‌دهند. اغلب از تضعیف کننده‌های فابریک به دلیل محدودیت فضای نصب و برای بهبود قابلیت رسیدگی و قابلیت تمیز کاری سطوح داخلی استفاده می‌شود. به طور کلی توجه به موارد ذیل در خصوص تضعیف نویز در سیستم‌های هوارسان ضروری است:
فن‌های سیستم هوارسان منبع همیشگی نویز هستند. صدای فن خارج شده از محفظه فن به سمت اتاق تاسیسات مکانیکی ممکن است توسط عناصر پوسته خارجی اتاق به فضاهای مجاور سرایت کند. به منظور جلوگیری از این امر بهتر است اتاق‌های فن دور از فضاهای حساس به صدا موقعیت دهی شوند.
بالا بردن ضریب میرایی به وسیله ساختار ویژه کانال، عایق بندی صوتی کانال یا میراکننده‌های پیش ساخته راهکارهای مهم در خصوص جلوگیری از انتقال صدای فن بواسطه سیستم کانال‌کشی است.
تولید صدای زیاد در سیستم های کانال‌کشی عموما با کم کردن سرعت جریان قابل کنترل است. دستنامه ASHRAE در خصوص کاربردهای تهویه مطبوع رهنمودهایی برای محدودیت‌های سرعت درکانال‌های گرد یا مستطیلی واقع شده در بالای سقف‌ها، دودکش‌ها و فضاهای مسکونی ارائه داده است.
سیستم های کانال‌کشی بزرگ در مسیر فضاهای مسکونی عاملی برای پخش صدا و غرش بسامد پایین هستند. سیستم‌های هوارسان نصب شده در بالای بام به دلیل نزدیکی منبع صدا به اتاق ها عامل اصلی این مشکلند. برای رفع این مشکل استفاده از کانال های گرد و حلزونی، تقویت و سفت کردن کانال با بست پیشنهاد می‌شود.
واحدهای پایانه VAV در صورت انتخاب نامناسب و با قرارگیری در معرض فشار استاتیک بیشتر از پیش بینی طراح تولید کننده صدای بسیاری هستند. اندازه واحدها باید بر اساس دبی جریان واقعی و با در نظر گرفتن مشخصات نویز آن‌ها زمانی که در معرض فشار استاتیک بیشینه اند انتخاب شود.
نصب صحیح تجهیزات بر اساس دستورالعمل‌های ارائه شده
دمپرهای بالانس دستی نصب شده در خروجی‌های کانال باید تا حدی دور از دیفیوزر قرار بگیرد تا به کانال و بست‌های بخش پایینی این اجازه را بدهد که صدای تولید شده توسط عبور جریان هوا از میان دمپر را کاهش دهند.