تولید کنندگان فیلتر هپا
برای افزایش کارایی و طول عمر فیلتر هپا، آن را به صورت آکاردئونی تا می‌کنند. به این ترتیب حجم زیادی از فیلتر در یک بخش کوچک فشرده شود. در بعضی از دستگاه‌های تصفیه هوا ممکن است ۴۰ متر از سطح فیلتر را در یک دستگاه ۱ متری جا دهند. این فیلتر برای دستگاه‌های تصفیه هوا به شکل صفحه‌ای و مستطیلی عرضه می‌شود. در برخی از مدل‌ها با کاربردهای دیگر ممکن است به شکل استوانه‌ای و دایره‌ای نیز مورد استفاده قرار گیرد.
مدل‌های پرکاربرد فیلتر هپا قابل شستشو نیستند اما می‌توان با استفاده از تکاندن فیلتر و یا عبور جریان هوای قوی، بخشی از آن را پاک‌سازی کرد. با این حال برای دستگاه‌های تصفیه هوا، خرید فیلتر جدید پس از پایان عمر فیلتر قبلی توصیه می‌شود.
فیلتر هپا انواع مختلفی دارد. رده‌های مختلف این فیلتر، ذرات با قطرهای متفاوتی را تصفیه می‌کنند. اما معیار رده‌بندی فیلتر HEPA براساس میزان فیلتر ذرات با قطر ۰.۳ میکرون است. برای مثال پایین‌ترین رده‌ی فیلتر هپا یعنی HEPA10 یا H10 تا ۸۵% ذرات معلق را از هوا تصفیه می‌کند. رده‌های فیلتر هپا براساس میزان فیلتراسیون آن‌ها تعیین می‌شود. جدول زیر، رده‌های مختلف این فیلتر را نشان می‌دهد.
ذراتی که بر روی شعاع مستقیم جریان هوا حرکت می‌کنند با برخورد به کناره الیاف‌ها به آن گیر کرده و می چسبند سپس شعاع هوا با تغییر مسیر از مانع عبور و از فیلتر خارج می‌شود.(ذرات تا ۱۰۰ نانو متر
گیر افتادن ذرات به علت تراکم بافت الیافی
ذرات معلق با برخورد به بافت متراکم فیلتر در آن جاگیر می‌شوند و جریان هوا با حرکت منحنی از راه‌های باز میان فیلتر عبور می‌کنند.تأثیر این مکانیزم با پخش شدن الیاف کاهش و با سرعت جریان هوا افزایش می یابد.
در این مکانیزم نتیجه عملکرد فیلتر بطرز چشمگیری افزایش می یابد .در اثر تصادم مولکول‌های گازی با ذرات معلق بسیار کوچک (کمتر از ۰/۱ میکرون) جهت حرکت ذرات معلق در داخل فیلتر تغییر کرده و سرعت اش نیز کاهش می یابد و همین تأخیر باعث بالا رفتن احتمال توقف و گیرکردن ذره معلق در درون فیلتر می‌شود.(قابل مقایسه باپدیده فیزیکی "حرکت بروانین") این روش در جذب ذرات با قطر کمتر از ۰/۱ میکرون روش برتر می‌باشد.همانطور که دو روش تراکم و مسدود کردن در جذب ذرات بالاتر از ۰/۴ میکرون مؤثر می‌باشند.ذرات بین این دو اندازه بیشترین نفوذ را در فیلتر می‌کنند (۰/۳ میکرون) که توأماً توسط هر سه عامل به کمک هم در فیلتر گیر می افتند.
ساخت فیلتر هپا
در دستگاه‌های تصفیه هوا با استفاده از یک فن، هوا به درون دستگاه کشیده می‌شود و در مسیر خود از فیلترهای مختلفی از جمله فیلتر هپا رد می‌شود. روزنه‌های موجود در این فیلتر فضایی در حدود ۰.۳ میکرون دارند که باعث می‌شود جریان هوا از فیلتر رد شود اما ذرات بزرگ‌تر از آن فضا در فیلتر باقی بمانند. این ذرات شامل آلاینده‌های هوا و گردوغبار می‌شوند. فیلتر این ذرات با سه روش به صورت همزمان انجام می‌پذیرد:
ذرات با قطر ۱۰۰ نانومتر که در هوا وجود دارند در فیلتر باقی می‌مانند و جریان هوا از فیلتر عبور می‌کند.از آنجا که بافت فیلتر هپا متراکم است، ذرات بزرگ‌تر از ۱ میکرون در الیاف متراکم فیلتر گیر می‌افتند اما جریان هوا عبور می‌کند.ذرات کوچک‌تر از ۰.۱ میکرون به‌طور مداوم تغییر جهت می‌دهند و در یک مسیر نامنظم حرکت می‌کنند. این نوع حرکت باعث می‌شود تا سرعت انتشار آن‌ها کاهش پیدا کرده و احتمال گیر افتادنشان در فیلتر هپا افزایش یابد.
برطبق این موارد می‌توان دریافت که فیلترهای هپا تنها قادر به تصفیه ذرات معلق هستند و نمی‌توانند بوهای ناخوشایند، فرمالدهید و ترکیبات آلی فرّار را تصفیه کنند. به همین دلیل از فیلتر کربن اکتیو نیز در دستگاه‌های تصفیه هوا استفاده می‌شود.
ذرات معلق (Particulate Matter (PM چه هستند؟
ذرات معلق یا ذرات آلوده به مخلوطی از ذرات جامد و قطره‌های مایع گفته می‌شود که در هوا وجود دارند. برخی از ذرات مانند گردوغبار، خاک، خاکستر و دود به قدری بزرگ و رنگی هستند که بتوان آن‌ها را با چشم غیرمسلح مشاهده کرد. اما سایر این ذرات به قدری کوچک هستند که فقط با میکروسکوپ می‌توان آن‌ها را دید.